بازارهای مالی نقش مهمی در تعیین نرخ و جریان سرمایه دارند. کنترل و مدیریت ریسک در این بازارها، یکی از اصول اساسی و بنیادین است که برای هر سرمایه‌گذار یا شرکت‌های مختلف حائز اهمیت است.
مدیریت ریسک، به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا زاویه دید بهتری از وضعیت موجود داشته باشند و در مواقع حساس، بهترین تصمیم ممکن را گرفته و در نهایت عملی کنند.
مدیریت ریسک به معنای شناسایی، ارزیابی و کنترل ریسک‌ها و خطرات مربوط با سرمایه‌گذاری و دیگر فعالیت‌های مالی است که به منظور کاهش احتمال خسارت و افزایش موفقیت و سوددهی انجام می‌شود. در صورتیکه مدیریت ریسک در زمان مناسب انجام نشود، منجر به اشتباهات پی‌درپی یا ضرر می‌شود. مدیریت ریسک در زمان مناسب، به یک سازمان کمک می‌کند تا همه‌ی احتمالات را مورد بررسی دقیق قرار دهد و اقدامات لازم را برای مقابله با آن‌ها، عملی کند. در واقع مدیریت ریسک، از مهم‌ترین اقدامات برای فعالان در بازار مالی است.
بازارهای مالی جهانی نیز مبتنی بر یک دارایی پایه و با معاملات دلاری که ریسک تورم را کم می کند بیشتر از گذشته مورد توجه بوده است و بازار رمز ارزها به واسطه صرافی های داخلی و خارجی بیشترین کاربر و علاقمند را جذب کرده است .بسیاری از مبتدیان بدون تخصص اولیه وارد این بازارها می شوند و این بازارها را با بازار طلا مقلیسه کرده و بدون استراتژی مناسب، سرمایه های خود را در معرض ریسک قرار می دهند. درخصوص ساز و کارهای بازارهای مالی و ریسک های آن با مهندس پویا خداداد کارشناس و فعال بازار ارزهای دیجیتال به گفتگو نشسته ایم که از نظرتان می گذرد.
اقای مهندس به زبان ساده درباره سازوکار بازارهای مالی مدرن و ریسک های آن برای مبتدیان چه می توان گفت؟
با توجه به مطالعات، بررسی ها و تجارب ام در حوزه بازارهای مالی برای علاقمندان به فعالیت در این زمینه موضوعات و نکات متنوعی باید عرض کنم البته که گفتگو و تبادل دانش در حوزه تجارت در بازار های مالی قابل معامله بر حسب یک دارایی پایه به قدری گسترده و تخصصی است که فرصت پرداختن در این جال نیست. با پیشرفت هوش مصنوعی و افزایش دانش در تحلیل نمودارهای قیمت، افراد با تجربه و موسسات مالی بزرگ به هدف فراهم کردن نقدینگی برای معاملات خود با تغییر در عرضه و تقاضا و نشان دادن نوسانات جذاب موقت که باعث ایجاد جذابیت مقطعی میشود یا اعمال ترس موقتی در بازار و گاها هم ایجاد فضای کسب سود مناسب در یک دوره، قیمت را در جهتی حرکت میدهند که این نقدینگی از افراد خرد بازار بدست آید. البته همین افراد خرد در بازار هستند که حجم بیشتری از نقدینگی را نسبت به بزرگان مارکت دارا هستند ولی چون با هم هماهنگ نیستند این موسسات مالی بزرگ که حجم پول متمرکز و قابل توجهی دارند برای باز کردن معاملات خود به این نقدینگی افراد خرد نیاز دارند تا بتوانند با کمترین آثاری از حضور خود در مارکت به صورت چراغ خاموش سفارشات خود را با تامین نقدینگی این افراد خرد و غالبا در خلاف جهت آنها پر کنند تا رد پای کمتری از خود به جای بگذارند. افراد تازه کاری که با بدست اوردن دانشی ابتدایی وارد معامله میشوند غالبا با بدست اوردن سودهای کوتاه مدت در دام این حرفه های بازار افتاده و سرمایه های خود را از دست میدهند. سپس در شرایط مستاصل این افراد ممکن است برای بدست اوردن دانش معامله گری به افرادی مراجعه کنند که هیچ کارنامه معامله گری شفافی نداشته و مشخص نیست ایا این افراد خود معامله گر موفق هستند یا خیر البته که غالبا ناموفق هستند و از طریق اموزش غیر حرفه ای کسب درآمد میکنند.
افراد تازه کار چگونه میتوانند در مسیر درستی برای شروع معامله گری قرار گیرند و همچنین ریسک از دست دادن سرمایه را به حداقل برسانند؟
ابتدا این نکته را عرض کنم معامله گری حتما جزو دسته کسب و کارهای پر ریسک میباشد که البته همین ریسک در شاخه های مختلف بازار های مالی باز هم متفاوت است و میتواند در بعضی بسیار پر ریسک تر باشد دقیقا مانند بازار ارزهای دیجیتال که از نظر بنده بازار نوسانات بزرگ است. همچنین علم تکنیکال یا همان تحلیل نمودارهای قیمت نیز تمام ماجرا نیست، یکی از مهم ترین موارد که برای مبتدیان باعث افزایش علاقه و همچنین حفظ سرمایه در حین آموزش و کسب تجربه میشود مدیریت سرمایه است دقیقا مانند ضرب المثل معروفی که میگویید تمام تخم مرغ های خود را در یک سبد نگذارید من میگوییم تمام پول خود را در یک معامله وارد نکنید، البته نکته بسیار مهمی را عرض کنم اینکه دارایی خود را به چند قسمت تقسیم کرده و با کل دارایی چندین نماد از یک بازار خاص مثلا چندین ارز از بازار رمزارزها را خرید کنید باز هم کاری پر ریسک کرده اید چون شما باز هم کل دارایی خود را در یک بازار خاص
وارد کرده اید با این تفاوت که آن را بخش بخش کرده اید و اگر کل بازر ریزش کنند به تبع کل سبد شما ریزش میکند پس مهم نیست که نمادهای گوناگونی را خرید کرده اید چون همه نماد ها برای یک بازار است و با آن بازار هماهنگی دارد. ضلع بعدی که اهمیت دارد شناخت روحیات خود در زمینه ترس و طمع در شرایط هیجانی و همچنین کسب دانش در حوزه روانشناسی خود و بازار است. اگر بخواهم مختصر عرض کنم ترس زیاد میتواند باعث از دست دادن دارایی های با ارزش و طمع زیاد نیز میتواند باعث خریدن دارایی های بی ارزش شود. مولفه بعدی کسب دانش در ضمینه فاندامنتال است که ممکن است در بعض بازار ها کابرد کمتری داشته باشد و در بعضی بازار های مانند بورس مفید تر باشد که فاندامنتال یا تحلیل بنیادی روشی است که از آن برای تحلیل بازارهای سرمایه و بررسی وضعیت و همچنین ارزش‌گذاری شرکت‌ها، اوراق مشتقه، اوراق بدهی استفاده می‌شود. تحلیلگران بنیادی از طریق بررسی و تحلیل اطلاعاتی مانند درآمد، بدهی، میزان فروش، هزینه‌ها یک دارایی را ارزش‌گذاری می‌کنند. فاکتور مهم بعدی دنبال کردن اخبار مختلف است زیرا باعث ایجاد حرکات هیجانی غالبا موقت میشود و همچنین فاکتوری مانند نرخ بهره در بعضی بازار ها میتواند بسیار تعیین کننده باشد. بنده موارد مهمی را بیان کردم ولی موارد دیگری هم وجود دارد، اگر نظر بنده را بخواهید از همه این ها مهم تر میتواند تجربه شخصی باشد، شاید بگویید تجربه شخصی واقعا اهمیت دارد؟ قطعا میتواند مهم ترین فاکتور باشد مانند تمام شغل ها و تخصص ها در کل دنیا که علم به تنهایی نمیتواند کافی باشد، یک جراح حرفه ای در بیمارستان حتما به جز دانش پزشکی باید تجربه جراحی های زیادی داشته باشد تا جراحی مجرب باشد حال اینکه معامله گری با پزشکی فرق دارد و حتی تجربه در آن اهمیت بیشتری نیز دارد.
چه سفارش های مهم دیگری برای افراد تازه کار دارید که گفتن آن را ضروری میدانید؟
این افراد بهتر است از معامله کردن در پلتفرم های غیر معتبر، از قرار دادن اطلاعات شخصی، در اختیار گذاشتن رمز صرافی و همچنین کلمات بازیابی کیف پول خود به سایر افرادی که نمیشناسند جدا خودداری نمایند و حدالمقدور برای پلتفرم معامله گری خود قابلیت ورود دو مرحله را اضافه کنند که در صورت افشای رمز و سایر اصلاعات مهم دسترسی دیگران به حداقل برسد. برای کسب تجربه با حساب های معامله گری دمو یا مجازی میتوان شروع کرد و کسانی هم که پول واقعی را انتخاب میکنند حتما از دارایی های مازاد خود استفاده کنند، نباید قرض یا وام باشد زیرا ممکن است سرمایه در جهت کسب تجربه از دست برود که برای جبران آن حتما در زندگی خود دچار مشکل میشوند. همچنین پولی که برای خود شخص نیست میتواند تاثیرات منفی روانی و هیجانی اضافی در معامله گری به فرد وارد کند.
از کجا میتوان افراد با تجربه واقعی را شناسایی کرد؟
همانطور که عرض کردم برای استفاده از دانش و تجربه دیگران یا شناسایی افراد حرفه ای حتما به کسانی مراجعه کنید که سابقه مثبت و کارنامه معامله گری شفاف و واضح بلند مدت دارند. افرادی که خود را استاد معرفی میکنند ولی کارنامه معاملاتی معتبر ندارند یا با پیشنهاد کسب درآمد های نجومی سعی در فروش دوره اموزشی خود غالبا به قیمت قابل توجی دارند یا از شما میخواهند پول خود را در اختیار انها بگذارید تا برایتان معامله کنند غالبا از آسیب زا ترین افراد هستند.
با توجه به جذابیت جهانی بازار طلا شما کدام بازار را ترجیح می دهید؟
این بازار مناسب برای کسب سود بلند مدت با ریسک کم بر پایه دلار است. این بازار یک بازار سنتی است و از دیرباز نیاکان ما برای داد و ستد و پس انداز از طلا استفاده میکردند، شاید در طول قرن های اخیر طلا یکی از مطمعن ترین و کم ریسک ترین دارایی ها در جهان بوده است. البته با ظهور کامپیوتر و فراگیر شدن سایر بازار ها مانند فارکس، بازار سهام، بازار رمزارزها و … که ریسک نگهداری فیزیکی کالایی چون طلا را ندارند و نقل و انتقال انها راحت و امن انجام میشود از جذابیت طلا کم اندکی کم شده است. البته امروزه با ایجاد بستر های مناسب برای معاملات طلا و ابزار جدید مشتقه ایجاد شده امکان معاملات بدون ریسک نگه داری فیزیکی را ایجاد گردیده است. به نظر میرسد با توجه به بدهی 35 تریلیون دلاری امریکا و تصمیم چین و روسیه پس از چالش های سالهای اخیر در جهت تغییر ذخایر از اوراق قرضه امریکا به طلا ادامه دار بوده و در سایه کاهش نرخ بهره توسط فدرال رزرو، طلا و رمز ارزها روند بهتری به خود بگیرند که هم اکنون هم نشانه هایی از آن مشاهده میکنیم . در کل هر بازار باتوجه به قدرت ریسک هر شخصی انتخاب می شود و بازار سنتی طلا کم ریسک تر از بازار رمزارزهاست.
درباره مقایسه بازار سرمایه و رمز ارزها کدام را باید ترجیح داد؟
بحث در اینباره نیازمند یک گفتگو جداگانه دارد ولی در اینجا عرض میکنم بهتر است تایم فعالیت هفتگی این بازار بیشت
ر شود چون ما در هفته شاهد آن هستیم که این بازار کم تر از 24 ساعت فعالیت دارد، این بازار نیاز به رشد زیادی دارد که با افزایش علاقه و تقاضا از جانب تمامی معامله گران حقیقی و حقوقی میتواند تا حدی این رشد اتفاق بیافتد، البته این ها موارد کلی هستند و قطعا عوامل مهم دیگری هم وجود دارد که هم نیاز به بررسی تخصصی توسط افراد متخصص دارد و هم نیاز به گفتگویی جداگانه. البته بازار سرمایه درصورت رشد سود شرکت ها و کاهش نرخ بهره بهمراه ثبات اقتصادی می تواند بازار مفیدی برای کشور باشد.
ر شود چون ما در هفته شاهد آن هستیم که این بازار کم تر از 24 ساعت فعالیت دارد، این بازار نیاز به رشد زیادی دارد که با افزایش علاقه و تقاضا از جانب تمامی معامله گران حقیقی و حقوقی میتواند تا حدی این رشد اتفاق بیافتد، البته این ها موارد کلی هستند و قطعا عوامل مهم دیگری هم وجود دارد که هم نیاز به بررسی تخصصی توسط افراد متخصص دارد و هم نیاز به گفتگویی جداگانه. البته بازار سرمایه درصورت رشد سود شرکت ها و کاهش نرخ بهره بهمراه ثبات اقتصادی می تواند بازار مفیدی برای کشور باشد.