فیروزه نعیمی، روزنامه نگار:
کاهش بارش‌ها در چند سال اخیر باعث شده که استان تهران با جمعیت بیش از ۱۴ میلیون نفر با چالش بزرگی به نام آب روبه‌رو شود، چالشی که خشکسالی در این کلانشهر را به دنبال داشته و امروز موضوع بحران آب به نوعی مطرح است که باید هم مردم در مصرف آن صرفه‌جویی کنند و هم تلاش شود که در بخش کشاورزی و صنعتی بیشترین میزان صرفه‌جویی صورت گیرد.
شاید اگر در سال‌های نه چندان دور سخنی از خشکسالی و بحران آب به میان می‌آمد، مردم و مسئولان نگرانی چندانی نسبت به موضوع نداشتند اما پنج سال خشکسالی را پشت سر می‌گذرانیم و چالش آبی در تهران اکنون به مساله مهم و بسیار قابل توجهی تبدیل شده است.
میانگین کاهش بارندگی تا امروز ۱۲۵ میلی‌متر است که نسبت به سال گذشته ۱۶ درصد و نسبت به بلند مدت ۳۸.۸ درصد کاهش بارش در این استان داشتیم که عدد قابل توجهی است. سرانه الگوی مصرف هر شبانه‌روز ۱۳۰ لیتر است، اما اکنون در تهران ۲۵۰ لیتر مصرف داریم یعنی ۶۳ درصد مردم تهران ۲ برابر الگو و ۶ درصد بیش از ۲ برابر الگو آب مصرف می‌کنند.
با توجه به اینکه مهمترین چالش استان تهران کمبود آب حاصل از تغییرات اقلیمی در جهان و به تبع آن در استان به شمار می‌رود همین موضوع منجر به خشکسالی‌ها و کمبود بارش کمتر از میانگین کشوری در این کلانشهر شده و همین موضوع چالش آب را نصیب مردم پایتخت کرده است.
اکنون با توجه به تراکم جمعیتی استان تهران، به عنوان بزرگترین مصرف‌کننده آب در کشور به حساب می‌آید بطوریکه ۴۸ درصد آب در استان صرف حوزه کشاورزی می‌شود.
همچنین در ۱۰ سال گذشته ۷۰ درصد از منابع آب شرب از طریق چاه‌ها و پنج سد موجود و ۳۰ درصد سفره‌های آب زیرزمینی تامین می‌شد که اکنون این میزان معکوس شده و ۳۸ درصد از سدها و ۶۲ درصد از ذخایر زیرزمینی است. برداشت‌های بی‌رویه از آبخوان شرایط بحرانی در مناطق مختلف به خصوص جنوب تهران را رقم زده که یکی از نشانه‌های آن همین فرونشست‌ها است.
استاندار تهران گفت: برای بحران آب برنامه‌هایی در دستور کار است که مهمترین آن انتقال آب از خارج از حوزه به پایتخت است که براساس برنامه‌ریزی‌های انجام شده تا خرداد ماه ۲ مورد انتقال انجام می‌شود.
ظرفیت سدهای پنجگانه حدود ۶۰ میلیون متر مکعب
بطوریکه با کاهش ۴۷ درصدی بارش‌ها در استان تهران نسبت به متوسط بلند مدت، منابع تامین آب شرب تهران در سدهای لار، لتیان، ماملو و به ویژه سد کرج که بخش زیادی از آب شرب را تامین می‌کند، کاهش قابل ملاحظه‌ای دارد. میزان آب سد لار ۱۱ میلیون متر مکعب، سد لتیان ۸ میلیون متر مکعب و سد ماملو ۲۹ میلیون متر مکعب است و مجموع این سدها ۴۸ میلیون متر مکعب آب دارد در حالی که نیاز آبی این شهر بیش از یک میلیارد متر مکعب است.
در سامانه غرب تهران سد امیرکبیر تنها ۱۱ میلیون متر مکعب آب دارد که نسبت به سال گذشته ۱۸ درصد کمتر است. راهکار اصلی عبور از کم آبی، مدیریت مصرف و جلوگیری از بارگذاری‌های جدید است.
تهران، شهری با کمترین بارش و بیشترین سرانه مصرف آب
رییس کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری شورای اسلامی شهر تهران نیز با تاکید بر بحران آب در پایتخت گفت: با وجود بارندگی اندک، سرانه مصرف آب در این کلانشهر چند برابر شهرهایی با بارش بیشتر در جهان است موضوعی که با توجه به روند فزاینده جمعیت، نیازمند بازنگری فوری در سیاست‌های مصرف و کاهش هدررفت است.
وی افزود: تهران سالانه بطور متوسط حدود ۲۲۹ میلی‌متر بارندگی دارد، اما سرانه مصرف آب در این شهر بین ۳۲۰ تا ۳۷۰ لیتر در روز است این عدد در مقایسه با شهرهای پُر بارش دنیا بسیار بیشتر از میانگین است.وی با اشاره به تفاوت چشمگیر میان میزان بارندگی و مصرف آب در پایتخت، نسبت به آینده منابع آبی تهران هشدار داد و اظهار کرد: وقت آن رسیده که در مصرف آب تجدید نظر شود.
به گفته وی، بحران آب پایتخت مربوط به دو سال اخیر نیست، بلکه روند کاهش بارش‌ها در نیم قرن گذشته مشهود بوده و البته برنامه‌ریزی جدی هم برای مدیریت منابع آب در پایتخت انجام نشده است.