فرزین سوادکوهی/  کارشناس انرژی

میدان گازی آرش  بین ایران، عربستان و کویت مشترک است. اما طی سال‌های اخیر گفته می‌شد در شرایطی که ایران از توسعه این میدان گازی مشترک جا مانده است، کویت و عربستان در حوزه توسعه این میدان وارد عمل شده اند. درواقع این مورد هم درست مثل برخی دیگر از بخش‌های کشور، در حوزه توسعه و برنامه ریزی مغفول ماند و به حال خود رها شد. اگر ما سهمی در این میدان گازی داریم، باید در سال‌های گذشته نشست‌های مشترک بزرگ و اثرمندی با طرفین مناقشه برگزار و حد و حدود سهم هر یک در میدان گازی آرش مشخص می‌شد. متاسفانه این اتفاق رقم نخورده است. البته بخشی از این نادیده انگاری منتج از مشکلاتی بوده که ما با کشور‌های اطراف داشتیم. به خصوص مناقشه ما با کشور عربستان، در به تاخیر افتادن حل اختلافات میدان گازی آرش موثر بود. بر همین اساس معتقدم این نکته‌ای امیدوار کننده است که هم اکنون روابطمان را با عربستان سعودی بهبود بخشیده ایم و در سایه این روابط جدید می‌توانیم با شیوه‌ای دیپلماتیک و با ترفند‌های مبتنی بر سیاست خارجی در حل این اختلاف گام برداریم.

اگر جوسازی یا حاشیه سازی‌هایی در جریان است، ایران باید حتی المقدور از این حواشی دوری کرده و وارد مناقشه یا دعوی مسئله سازی نشود که قضیه را حساس‌تر می‌کند. برخی جریانات و اندیشه‌های خاص سیاسی وجود دارند که مایلند از اختلافات سود ببرند. به همین دلیل معتقدم بهترین روش تکیه بر دیپلماسی است.

به طور معمول کشور‌های درگیر مناقشه، خود، وارد عمل می‌شوند و براساس قواعد موجود جهانی، با ابزار‌های دیپلماتیک مذاکره می‌کنند. اما اگر مشکل حل نشود، راه حل بعدی مراجعه به نهاد‌های بین المللی و درخواست برای دخالت آنان است. ما طی سال‌های گذشته نیز اختلافاتی با ترکمنستان داشتیم و گاهی نیز با عراق در حوزه‌های مختلف درگیر مشکلاتی شده ایم، اما در هر شرایطی با دیپلماسی کار را حل کرده ایم و به ندرت مشکلات ادامه دار شده اند یا به مراجع قضایی جهانی کشیده شده است. در این حوزه نیز معتقدم حتی المقدور باید از ایجاد ارتباط مجدد با عربستان نهایت استفاده را برده و این موضوع را با آرامش حل کنیم. ارتباط ما با عربستان می‌تواند به حل اختلاف با کویت نیز کمک کند.

بازگشایی سفارت ایران در عربستان به وزارت امور خارجه، این دسترسی را می‌دهد که روند «مداخله موثر» با حضور مدیران ارشد حوزه نفت و گاز، آغاز کند. برقراری دیالوگ بین طرفین را می‌توان بهترین شیوه برای حل اختلافات به شیوه «برد-برد» دانست. سناریوی پیش رو از دید من منفی نیست. این ماجرا نباید درگیر شانتاژ‌های سیاسی و حزبی شود.