فیروزه نعیمی، روزنامه نگار:
برای شفاف‌سازی د ر نظام اد اری کشور، د ولت از اجرای طرحی سراسری برای مقابله با پد ید ه «زیرمیزی» و د ریافت‌های غیرقانونی د ر د ستگاه‌های اجرایی خبر د اد ه است.
پد ید ه «زیرمیزی» که به د ریافت وجه یا امتیاز غیرقانونی از ارباب‌رجوع د ر قبال انجام یا تسریع خد مات اد اری اطلاق می‌شود ، سال‌هاست یکی از موانع اساسی بر سر راه سلامت اد اری و اعتماد  عمومی به نهاد های د ولتی به شمار می‌رود . این معضل د ر بخش‌هایی چون شهرد اری‌ها، سازمان‌های خد ماتی، گمرک، مالیات، ثبت اسناد  و سایر اد ارات خد مات‌رسان گزارش شد ه است.
د ر همین راستا، معاون اول رئیس‌جمهور از آغاز طرح «ساماند هی نظام پاسخگویی و شفافیت اد اری» خبر د اد ؛ طرحی که با هد ف کنترل و حذف ریشه‌ای رشوه‌خواری و زیرمیزی د ر تمام سطوح اد اری طراحی شد ه و اجرایی خواهد  شد .
بر اساس جزئیات منتشرشد ه از سوی سازمان بازرسی کل کشور، این طرح شامل محورهای:
الکترونیکی شد ن کامل خد مات د ر بیش از ۷۰ د رصد  د ستگاه‌های اجرایی تا پایان سال جاری؛ نصب سامانه‌های نظارت هوشمند  د ر مراکز پرترد د  اد اری؛ راه‌اند ازی خط مستقیم گزارش فساد  برای شهروند ان با تضمین محرمانه ماند ن هویت گزارش‌د هند گان؛ برخورد  سریع و علنی با کارمند ان متخلف و انتشار عمومی احکام صاد ره د ر موارد  خاص.
رییس سازمان اد اری و استخد امی کشور د ر گفت‌وگویی اعلام کرد : «بیش از ۳۲ پروند ه مربوط به د ریافت‌های غیرقانونی د ر ماه گذشته شناسایی و به مراجع قضایی ارجاع شد ه است. با اجرای سامانه شفافیت، امکان رد یابی تراکنش‌ها و رفتارهای مشکوک اد اری فراهم خواهد  شد .» طی سال‌های اخیر، پد ید ه «زیرمیزی» د ر برخی مراکز د رمانی کشور نیز به یکی از چالش‌های جد ی نظام سلامت تبد یل شد ه است؛ پد ید ه‌ای که نه‌تنها اعتماد  عمومی را خد شه‌د ار کرد ه، بلکه عد الت د ر د سترسی به خد مات د رمانی را نیز با تهد ید  مواجه ساخته است.
د ر پی تشد ید  شکایات مرد می از د ریافت‌های غیرقانونی پزشکان تحت عنوان «زیرمیزی»، وزارت بهد اشت با همکاری نهاد های نظارتی، برنامه‌ای جامع برای مقابله با این پد ید ه، تد وین و اجرای آن را آغاز کرد ه است.
براساس گزارش‌های مرد می و بررسی‌های مید انی، د ر برخی بیمارستان‌ها و مطب‌های خصوصی، تعد اد ی از پزشکان برای انجام اعمال جراحی یا ارائه خد مات تخصصی، مبلغی اضافه بر تعرفه‌های مصوب از بیماران طلب می‌کنند . این پرد اخت‌های غیررسمی که اغلب به‌صورت نقد ی و خارج از روال قانونی انجام می‌شود ، تحت عنوان «زیرمیزی» شناخته می‌شود .
وزارت بهد اشت د ر واکنش به این موضوع، از آغاز طرحی خبر د اد ه که هد ف آن شناسایی و برخورد  با متخلفان است.
محمد رضا قاسمی، سخنگوی وزارت بهد اشت اعلام کرد : «با راه‌اند ازی سامانه‌های ثبت الکترونیکی خد مات پزشکی و اتصال مستقیم مراکز د رمانی به پایگاه‌های نظارتی، امکان رصد  تخلفات مالی فراهم شد ه است.»وی افزود : «تمامی بیمارستان‌های د ولتی و خصوصی موظفند  فاکتور رسمی برای خد مات خود  ارائه د هند  و بیماران نیز می‌توانند  تخلفات را از طریق شماره ۱۹۰ گزارش د هند . هرگونه د ریافت وجه غیرقانونی پیگرد  قانونی خواهد  د اشت.»
از سوی د یگر، سازمان نظام پزشکی نیز با تاکید  بر اهمیت اخلاق حرفه‌ای، از ایجاد  یک کمیته انضباطی ویژه خبر د اد ه که پروند ه‌های مربوط به زیرمیزی را با سرعت بیشتری بررسی خواهد  کرد .
برخی کارشناسان معتقد ند  برای ریشه‌کنی کامل این پد ید ه، باید  اصلاحاتی د ر نظام پرد اخت پزشکان و تعرفه‌گذاری خد مات د رمانی صورت گیرد . د کتر نسرین یزد ی، اقتصاد د ان حوزه سلامت، می‌گوید : «ماد امی که شکاف بین د رآمد  واقعی و هزینه‌های زند گی پزشکان و همچنین تفاوت شد ید  تعرفه‌های د ولتی و خصوصی باقی بماند ، زمینه برای فساد  مالی همچنان فراهم است.»
با اجرای این طرح جد ید ، انتظار می‌رود  شفافیت بیشتری د ر فرآیند های د رمانی ایجاد  شد ه و حقوق بیماران به‌طور جد ی‌تری رعایت شود . با این حال، موفقیت این اقد امات نیازمند  همکاری گسترد ه میان مرد م، پزشکان، نهاد های نظارتی و سیاست‌گذاران است.
د ر حال حاضر چند  نهاد  و ارگان مختلف د ر ایران مسئول رسید گی به پد ید ه «زیرمیزی» و تخلفات مشابه هستند . این نهاد ها بر اساس نوع تخلف (اد اری، پزشکی، مالی،…) و حوزه عملکرد ، وارد  عمل می‌شوند . مهم‌ترین آن‌ها عبارتند  از:
سازمان بازرسی کل کشور؛ نظارت بر حسن اجرای قوانین د ر د ستگاه‌های اجرایی، د ریافت گزارش‌های مرد می د رباره فساد ، رشوه و زیرمیزی، معرفی متخلفان به مراجع قضایی.
د یوان محاسبات کشور؛ بررسی عملکرد  مالی د ستگاه‌های د ولتی و نحوه خرج بود جه‌ها، شناسایی تخلفات مالی د ر ارگان‌های د ولتی.
سازمان اد اری و استخد امی کشور؛ پیگیری تخلفات کارمند ان د ولتی و تد وین نظام پاسخگویی، راه‌اند ازی سامانه‌های شفافیت برای نظارت د قیق‌تر.
وزارت بهد اشت، د رمان و آموزش پزشکی؛ نظارت بر عملکرد  مراکز د رمانی و رسید گی به د ریافت‌های غیرقانونی پزشکان،
راه‌اند ازی سامانه ۱۹۰ برای گزارش تخلفات د ر حوزه سلامت.
سازمان نظام پزشکی؛ برخورد  انضباطی با پزشکان متخلف، بررسی شکایات مربوط به تخلفات حرفه‌ای، از جمله د ریافت‌های غیرقانونی.
قوه قضائیه (د اد ستانی و د اد گاه‌ها)؛ رسید گی قضایی به پروند ه‌های زیرمیزی، رشوه و فساد  اد اری، صد ور حکم برای متخلفان.
نهاد های نظارتی امنیتی (مانند  بازرسی سپاه و وزارت اطلاعات)؛ د ر موارد  خاص و کلان، برای شناسایی و مقابله با فساد  سازمان‌یافته وارد  عمل می‌شوند .
از سوی د یگر، کارشناسان حوزه مد یریت د ولتی م عتقد ند  که مبارزه با فساد  تنها با ابزارهای نظارتی محقق نمی‌شود  و نیاز به اصلاح ساختارهای انگیزشی، آموزش کارکنان و فرهنگ‌سازی د ر سطح جامعه د ارد .