بهار- سخنگوی وزارت امور خارجه درباره اظهارات اخیر مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی گفت: آنچه همواره بر آن تاکید کردهایم این است که گزارش آژانس و متعاقبا سوءاستفاده سه کشور اروپایی و آمریکا از آن گزارش برای صدور قطعنامهای در شورای حکام، بهانه و فضایی فراهم کرد تا رژیم صهیونیستی و آمریکا بتوانند از آن سوءاستفاده کنند.
به گزارش بهار از ایرنا، «اسماعیل بقائی» سخنگوی وزارت امور خارجه در نشست خبری با اصحاب رسانه به بیان مهمترین تحولات، تصمیمات و اقدامات دستگاه دیپلماسی پرداخت. سخنگوی وزارت امور خارجه در ابتدای این نشست با اشاره به تحولات دو هفته اخیر گفت: دستگاه دیپلماسی یکی از مقاطع پر کار خود را در نیویورک و مجمع عمومی سازمان ملل سپری کرد و تحولات مهمی اتفاق افتاد. مهمترین موضوع روز چه در سطح منطقه و بینالمللی ادامه نسل کشی در فلسطین اشغالی است و به رغم ادعاهای توقف جنایات و صلح در غزه مطرح شده، فلسطینیان بیگناه در معرض کشتار و قحطی هستند.
وی افزود: در دو سال گذشته ۸۰ هزار انسان بیگناه در غزه کشته یا مفقود شدند و دو برابر این تعداد مجروح شدند و غزه به تلی از خاک تبدیل شده و شورای امنیت و سازمان ملل از هرگونه اقدام حداقلی برای توقف نسل کشی درماندهاند. بحث کارگزارانسانی و بین. المللی برای حمایت و شکستن حصر ادامه دارد و بازدلشت ۵۰۰ نفر از اعضای کاروان پایداری به نوعی جنایت جنگی برای اطمینان از نسل کشی و گرسنگی مردم فلسطین است.
اسماعیل بقائی در ادامه با اشاره به اینکه رویکرد سه کشور اروپایی در رابطه با موضوع هستهای، بهویژه در دو سه ماه گذشته، رویکردی غیرمسئولانه و مخرب بوده، افزود: سه کشور اروپایی عملاً از سازوکار موسوم به حلوفصل اختلافات در برجام سوءاستفاده کردند تا خواستههای آمریکا را بر شورای امنیت سازمان ملل متحد تحمیل کنند. هر سه شرطی که این کشورها برای جلوگیری از سوءاستفاده از این سازوکار گذاشتند، شروطی غیرمنطقی بود.
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره محورهای دیدار وزیر خارجه با دبیرکل سازمان ملل متحد گفت: در نیویورک نشست مهمی با دبیرکل سازمان ملل متحد داشتیم و گفتگوهای صریح و سازندهای انجام شد. یکی از موضوعاتی که مطرح گردید، اقدام سه کشور اروپایی در سوءاستفاده از شورای امنیت و سازوکار حل اختلاف برجام بود. ما به تفصیل دلایل خود را مبنی بر غیرقانونی بودن اقدام سه کشور اروپایی مطرح کردیم.
وی ادامه داد: مضافاً باید در نظر داشت که قطعنامههایی که از سال ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۰ به بهانه موضوع هستهای ایران تصویب شدند، عموماً یا با اجماع یا بدون مخالفت کشورهای عضو به تصویب رسیدند. حداقل میتوان گفت که هر پنج کشور عضو دائم شورای امنیت به آن قطعنامهها رأی مثبت دادند.
بقائی افزود: حال شرایط امروز را مقایسه کنید؛ در حال حاضر حداقل دو عضو دائم شورای امنیت با این روند مخالفت کردهاند. این موضوع نشان میدهد که حتی میان اعضای دائم شورای امنیت نیز درباره بازگرداندن آن قطعنامهها اجماع وجود ندارد.
اسماعیل بقائی در پاسخ به پرسش دیگری گفت: این اقدام سه کشور اروپایی نه تنها از نظر ما، بلکه از نظر شش عضو از پانزده عضو شورای امنیت، ناموجّه بوده است. چهار عضو شورای امنیت، در دو نوبت به پیشطرح بازگرداندن قطعنامههای تحریمی که سه کشور اروپایی پیشنهاد کردند، رأی منفی دادند و آن را حمایت نکردند. در واقع، حتی دو عضو دیگر، از جمله رئیس دورهای شورای امنیت، نیز موضعی متفاوت اتخاذ کردند؛ رئیس شورای امنیت که اولین پیشنویس قطعنامه را ارائه کرده بود، خود رأی ممتنع داد. این شکاف در آرای شورای امنیت نشاندهنده اختلاف نظر جدی حتی در میان اعضای شورا نسبت به درستی و منطقی بودن اقدام سه کشور اروپایی است.
وی ادامه داد: اما برای روشن شدن دلایل غیرقانونی بودن اقدام سه کشور اروپایی کافی است به سابقه عملکرد این سه کشور و آمریکا مراجعه کنیم؛ از سال ۲۰۱۵ که برجام به تصویب رسید و قطعنامه ۲۲۳۱ صادر شد، ایران تا سال ۲۰۱۹ بهطور کامل به تعهدات خود پایبند بود و پس از آن، بر اساس حقی که در متن برجام، یعنی بند ۳۶ پیشبینی شده بود، تصمیم به کاهش تدریجی و پلکانی تعهدات خود گرفت. در واکنش به خروج غیرقانونی آمریکا از برجام، سه کشور اروپایی از سال ۲۰۱۹ در انجام تعهدات خود دچار قصور جدی شدند و مرتکب نقض فاحش تعهدات شدند. وضعیت آمریکا نیز روشن است؛ این کشور عامل اصلی و مسبب بروز همه این مشکلات است.
بقائی با اشاره به اینکه از نظر منطقی و حقوقی، هیچیک از این چهار طرف صلاحیت توسل به سازوکار حل اختلاف در برجام را نداشتند؛ خاطرنشان کرد: بنابراین اقدام آنها غیرقانونی است. ما از هیچ ابزار دیپلماتیک یا دیگر ابزارهای لازم برای اثبات حقانیت جمهوری اسلامی ایران و قانع کردن جامعه بینالمللی به خودداری از پذیرش آثار و تبعات مترتب بر این اقدام غیرقانونی، دریغ نخواهیم کرد.
تکرار این گزاره که «برنامه هستهای ایران را به عقب انداختهایم»، تغییری در واقعیت صلحآمیر بودن برنامه هستهای ایران ایجاد نمیکند
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره آینده تعاملات ایران با سه کشور اروپایی و اظهارات جدید رئیس جمهور آمریکا گفت: ما فعلاً برنامهای برای مذاکره نداریم. در این مرحله، تمرکز ما بر بررسی آثار و تبعات ناشی از اقدام سه کشور اروپایی و آمریکا است. البته طبیعی است که دیپلماسی، به مفهوم تداوم تماسها و رایزنیها، همچنان ادامه داشته باشد؛ هرگاه احساس کنیم که دیپلماسی میتواند ثمربخش باشد، قطعاً بر اساس مصالح و منافع کشور تصمیمگیری خواهیم کرد.
بقائی ادامه داد: در خصوص اظهار نظرهای مقامات آمریکایی و افتخار آنها به ارتکاب یک عمل مجرمانه، باید تأکید کرد که تکرار این سخنان صرفاً مسئولیت بینالمللی دولت آمریکا را سنگینتر میکند. اعتراف و اذعان به انجام یک اقدام مجرمانه و غیرقانونی، هیچگونه اعتباری برای آمریکا به همراه نخواهد داشت؛ بلکه تنها برای جامعه بینالمللی و ملت ایران ثابت میکند که آمریکا یک بازیگر قانونشکن و غیرمتعهد نسبت به قواعد و قوانین پذیرفتهشده بینالمللی است.
وی خاطر نشان کرد: تکرار این گزاره از سوی مقامات آمریکایی که «برنامه هستهای ایران را به عقب انداختهایم»، به هیچ عنوان تغییری در واقعیت امر ایجاد نمیکند؛ که برنامه هستهای ایران همواره صلحآمیز بوده است و اقدام آمریکا و رژیم صهیونیستی بدون تردید یک عمل مجرمانه و غیرقانونی بر اساس تمامی قوانین و قواعد حقوق بینالملل محسوب میشود.
تصمیمگیری نهایی در خصوص آزادی دو تبعه فرانسوی و خانم اسفندیاری در مراجع ذیربط در دست انجام است
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره تازهترین تحولات در پرونده ایرانی زندانی در فرانسه و نیز دو تبعه فرانسوی بازداشت شده در ایران گفت: این موضوع دربرگیرنده دو پرونده متفاوت است. در مورد دو تبعه فرانسوی که در ایران دستگیر شدهاند، اتهامات آنها مشخص است. اما در خصوص تبعه ایرانی که در فرانسه بازداشت شده است، ما معتقدیم که بازداشت وی غیرقانونی بوده و تاکنون هیچ مبنای قانونی پذیرفتهشدهای برای بازداشت ایشان به ما ارائه نشده است.
وی ادامه داد: ما، بر اساس وظایف ذاتی وزارت امور خارجه، پیگیر حقوق خانم اسفندیاری بودهایم و همچنان هستیم. در آخرین نوبت، حدود ۱۰ روز پیش (جمعه دو هفته قبل)، سفیر جمهوری اسلامی ایران در فرانسه برای سومین بار با ایشان دیدار داشته است. همچنین همکاران ما در سفارت ایران در پاریس بهصورت منظم دیدارهای کنسولی را انجام میدهند. در حال حاضر، پرونده ایشان همچنان در مرحله تحقیقات قرار دارد.
بقائی افزود: برای تسهیل روند رسیدگی و بهبود وضعیت موجود، در چارچوب قوانین داخلی و بر اساس رویههای قضایی کشور، موضوع آزادی دو زندانی فرانسوی نیز مورد بررسی قرار گرفته است. اقدامات لازم در این زمینه در سطح وزارت امور خارجه انجام شده و تصمیمگیری نهایی در خصوص آزادی این دو تبعه فرانسوی و خانم اسفندیاری در مراجع ذیربط در دست انجام است. امیدواریم با توجه به انجام مقدمات مربوطه، این روند بهزودی به نتیجه برسد.
امیدواریم دولت آمریکا از اعمال غرضورزیهای سیاسی و سیاستزدگی در حوزه ورزش خودداری کند
اسماعیل بقائی در پاسخ به پرسشی درباره احتمال کارشکنی دولت آمریکا در صدور ویزا برای فوتبالیست های ایرانی گفت: علیالقاعده، مسائل مربوط به ورزش باید در زمین ورزش و در چارچوبهای قانونی و حقوقی، بینالمللی مرتبط با آن دنبال شود. ما امیدواریم دولت آمریکا از اعمال غرضورزیهای سیاسی و سیاستزدگی در حوزه ورزش خودداری کند. دولت آمریکا بهعنوان یکی از میزبانان جام جهانی، وظایف مشخص و روشنی در قبال هیئتهای ورزشی همه کشورها بر عهده دارد.
وی ادامه داد: تا آنجا که بنده اطلاع دارم، مراجع ذیربط کشورمان از طریق فیفا و سایر نهادهای بینالمللی ورزشی پیگیر این موضوع هستند و امیدواریم که موضوع روادید ورزشکاران ما برای شرکت در رویدادهای ورزشی مربوطه در آمریکا بهموقع انجام شود. در عین حال، وزارت امور خارجه از هیچ اقدام و تلاشی برای تسهیل این موضوع فروگذار نخواهد کرد.
سخنگوی وزارت خارجه خاطرنشان کرد: ما نگرانی خود را از همینجا اعلام میکنیم؛ نگرانی از سوءاستفاده از میزبانی برای اعمال اغراض سیاسی علیه ورزشکاران ایرانی، کما اینکه متأسفانه در رابطه با هیئت نمایندگی دیپلماتیک ایران نیز، آمریکا از جایگاه خود بهعنوان مقر سازمان ملل متحد و کشور میزبان سوءاستفاده کرده و از صدور روادید برای بخش قابلتوجهی از اعضای هیئت نمایندگی ایران خودداری کرده است.
ایران کشوری انزوا پذیر نیست/ فارغ از تحولات بینالمللی، ایران و روسیه اراده راسخی برای تداوم و گسترش همکاریها دارند
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره آغاز اجرای معاهده جامع مشارکت با روسیه در شرایط کنونی توضیح داد: معاهده مشارکت جامع راهبردی میان جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه در دیماه ۱۴۰۳ توسط رؤسای جمهور دو کشور امضا شد و پس از طی مراحل تشریفات قانونی و تصویب در هر دو کشور، از تاریخ ۱۰ مهرماه لازمالاجرا گردید. این روند، یک فرایند قانونی و عادی بود که بهصورت اتفاقی همزمان شد با تحولات اخیر در نیویورک و موضوع موسوم به بازگرداندن قطعنامههای خاتمهیافته شورای امنیت.
وی در ادامه گفت: اما در پاسخ به طرح برخی ادعاها مبنی بر «انزوای جمهوری اسلامی ایران»، باید تأکید کرد که ایران کشوری انزواپذیر نیست. در نظر داشته باشید که سابقه تحریمهای ایران حتی فراتر از دوران معاصر بوده و به دهه ۱۹۵۰ میلادی و ملی شدن صنعت نفت بازمیگردد. از همان زمان، کشور ما با تحریمهای ظالمانه مواجه بود. در آن دوره، بهانه تحریم، تلاش ایران برای ملی کردن صنعت نفت اعلام شد؛ اقدامی که امروز برای همگان بدیهی، مشروع و حتی ستودنی به نظر میرسد.
بقائی ادامه داد: در طول ۷۰ تا ۸۰ سال گذشته، ایران با اتکا به تواناییها، منابع درونی و ظرفیتهای بومی خود مسیر پیشرفت و استقلال را با قدرت ادامه داده است. موافقتنامههای دوجانبه ما با کشورهای مختلف همچنان به قوت خود باقی هستند و همکاریهای جمهوری اسلامی ایران با کشورهای همسایه و سایر شرکای بینالمللی با جدیت پیگیری میشود. در خصوص روابط با روسیه نیز، باید گفت که دو کشور دارای روابطی دیرینه، مستحکم و مبتنی بر اعتماد متقابل هستند و هر دو طرف مصمم به بهرهگیری از تمامی ظرفیتهای موجود در چارچوب مفاد معاهده مشارکت جامع راهبردی میباشند. بنابراین، فارغ از تحولات بینالمللی، جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه اراده راسخی برای تداوم و گسترش این همکاریها دارند و این روابط با جدیت و در مسیر منافع مشترک دو کشور ادامه خواهد یافت.