اعظم محمودآبادی:
پیشینه جنبش دانشجویی در ایران نشان میدهد که این جنبش از ابتدا تلاش کرده تا خود را در صف مردم قرار دهد و در جهت اعاده حقوق مردم چه در مواجهه با رژیم پهلوی و چه در دوران حاکمیت جمهوری اسلامی تلاش کند؛ هر چند در این مسیر با فرازوفرودها و لغزشهایی نیز مواجه شده است. اما در پیگیری روند اجرای مطالبات دانشجویی به نظر می رسد این مطالبات مهجور مانده است.
اکنون بیش از نیم قرن است که از مهمترین خاطره به یاد ماندنی جنبش دانشجویی میگذرد، خاطرهای که با شهادت سه دانشجوی دانشگاه تهران در ۱۶ آذر ۱۳۳۲ و در اعتراض به ورود نیکسون معاون وقت رئیس جمهور آمریکا به ایران رقم خورد.و از آن روز توسط کنفدراسیون دانشجویان ایرانی خارج از کشور به عنوان روز دانشجو نامیده شد که تاکنون نیز به قوت خود باقی است.
من در چه نقطه ای ایستاده ام
علیرضا صفری رئیس بسیج دانشجویی دانشگاه تهران درباره این موضوع که روز دانشجو برای نسل فعلی چه مفهومی دارد میگوید: دانشجو هر لحظه باید از خودش بپرسد من در چه نقطهای ایستادهام، چه چیزی را مطالبه میکنم و چه چیزی را در افق پیشروی خود می بی نم.
نسل جدید دغدغه مند هستند
در همین زمینه زهرا عالیحسینی مسئول واحد خواهران انجمن اسلامی مستقل دانشگاه علامه طباطبایی به میگوید: در ابتدا باید مشخص کنیم کدام نسل جدید مدنظر است. ما در سطح دانشگاهها میبینیم که نسل جدید واقعاً نسل دغدغهمندی هستند اما شاید سطح دغدغهها متفاوت است. برخی از دانشجویان دغدغه دارند و فلسفه روز دانشجو را میدانند و در راستای آن فعالیت میکنند. کیفیت کارشان متفاوت است. باید بگوییم این نسل متفاوت از نسل قبل کنشگری و مطالبه گری میکند و نوع فعالیت اش از نسل گذشته چه قبل از انقلاب چه دهههای گذشته متفاوت است.
سطح مطالبات متفاوت است
علیرضا مظلومی، دانشجوی پزشکی دانشگاه تهران، تعریف متفاوتی از جنبش دانشجویی دارد. وی معتقد است باید بدانیم که دغدغه ها و مطالبات امروز با 70 سال قبل متفاوت است. مثلا ما در دهه 60 با عراق در جنگ بودیم اما امروز مراودات تجاری داریم. بنابراین باید به این باور برسیم که برخی از مطالبات دانشجویان با اینکه خارج از دایره ی آرمانگرایانه دیده می شود اما در اصل موافق آرمان های استکبار ستیزی است . چراکه روح هر مطالبه ای برای رشد و پیشرفت ایران، استقلال طلبی و بی نیازی از کشورهای دیگر است.
مظلومی ادامه می دهد: سالهاست دانشجویان زیادی دغدغه های رشد و توسعه کشور به ویژه چالش های اقتصادی را در روز دانشجو و البته در ضیافتی که دانشگاه ها برای رئیس دولت و وزیران مختلف تدارک میبیند،بیان می کنند اما شواهد و مهاجرت تعداد زیادی از دانشجویان نشان می دهد. اجرای این مطالبات و البته سرعت تحقق آن یا در توان دولتها نیست و یا تمایلی برای رفع آن وجود ندارد.
وی با اشاره به اینکه جنبش های دانشجویی باید به جایگاه اصلی خود برای رفع مشکلات دستیابند می گوید: يكي از ايرادات فعاليتهاي سابق غفلت از وجه صنفي بود كه به باورم در اين سرفصل جديد و با عطف نظر به چالش ها و مشكلات دروني دانشگاه اين وجه نياز به بارور شدن دارد، و دانشجويان حول آن گرد آيند و سامان يابند.
وی ادامه می دهد: اگر آرمان داري دانشجويي با چاشني زودخواهي توام شود نيازمند آن است كه در پرتو انتقال تجربه و امتزاج با آن پخته شود و گرنه ممكن است نيش تاريخي خود را واژگونه به انجام رساند.
این دانشجو اضافه کرد: از اين رو به تجربه باور دارم كه بلندپروازي و زودخواهي اگر با توان تاريخي عمومي و وجه تحليلي زبده ها و كاركشته ها شكاف زياد داشته باشد بايد به تجديدنظر در آن نشست. اما ناگفته پيداست كه به دلايل بسيار و نيز فقدان نيروهاي سياسي سازمان يافته قدرتمند و احزاب آزاد طي ساليان گذشته دانشگاه به مثابه يكي از منابع اصلي توليد كنش اعتراض مدني هنوز نقش تاريخي خود را ايفا مي كند و توانسته در فقدان نهادهاي مدني و احزاب سياسي اين نقيصه جامعه مدني را به درستي با كاركرد روشنگرانه اش پر كند.
دانشگاه و دانشجو نباید به باشگاه احزاب سیاسی تبدیل شود
امسال رئیس جمهور در ویژه برنامه روز دانشجو به دانشگاه شهید بهشتی رفت. در این دیدار دانشجویان از طیفهای مختلف فکری به بیان نظراتشان پرداختند و برخی نیز به صراحت از رئیسجمهور انتقاد کردند.
آیتالله سید ابراهیم رئیسی با بیان اینکه دانشگاه تحول آفرین است، می گوید: دانشگاه و دانشجو نباید به باشگاه احزاب سیاسی و پیادهنظام سیاسیون تبدیل شود.
هرچند هر سال در سالگشت 16 آذر مسئولان سخنان زیادی پیرامون توجه به مطالبات دانشجویان که بیشتر حول مردم گرایی و البته بر اساس نیازمندی های جامعه احصا شده است بیان می شود،اما گره های اقتصادی دولت که هر سال کورتر از سال قبل می شود،نشان می دهد یک جای کار در وعده های 16 آذر می لنگد.