زهرا زارع، روزنامه نگار:
هنر فرش بافی یکی از قدیمیترین و اصیلترین هنرها در میان ایرانیان است. چنانکه قدیمیترین فرش در جهان را اثری ایرانی و متعلق به دوره هخامنشیان میدانند. نکته اینجا است که این هنر در ضمن اصالت و قدمت هرروز اقبال بیشتری را میان ملل و فرهنگهای مختلف پیدا میکند. زیبایی طرح و نقش یکی از عوامل اصلی در ماندگاری این هنر است که هنرمندان ایرانی با رعایت نکات زیبایی شناختی در متن و حاشیه فرش، فرش ایرانی را به اثری بینظیر تبدیل کردهاند.
فرش ایرانی نمادی از هنر، نبوغ، فرهنگ و اصالت است. ایرانیان از پیشگامان بافندگی فرش بودهاند که در طول زمان با دقت نظر، خلاقیت و سلیقه، این هنر را به درجهای از کمال رسانیدهاند که میتوان از آن بهعنوان معرف فرهنگ و هنر ایرانی یاد کرد. به رغم تعاریفی که در مورد فرش ایران گفته شد آنگونه که بایدازاین هنر ارزشمند حمایت نمی شودو تصمیمات و دخالتهای دولت صنعت فرش را با چالشهای بسیاری روبرو کردهاست.
در این زمینه محمدعلی زرینه کفش، رئیس اتحادیه فرش دستبافت معتقد است: فرش دستبافت که در سطح جهانی حرفی برای گفتن دارد، از سبد خرید مردم در داخل کشور خارج شده و عدم تبلیغات مناسب و عدم معرفی برند و رسانهای نشدن این کالا در عصر اینترنت و رسانه، لطمه بزرگی به این صنعت در کشور و دنیا زده است
وی بر این اعتقاد است که ارزش فرش دستبافت بسیار بیشتر از قیمتی است که بر روی آن گذاشته شده است و این نرخهای کنونی با دلار امروز همسان نیست اگر بخواهیم با نرخ آزاد دلار محاسبه کنیم قطعا قیمت فرش دو الی سه برابر خواهد شد.
وی بر این باور است ؛که چالشها و مشکلاتی که بافندهها، طراحها، رنگرزها و سایر هنرمندان مرتبط با فرش دستبافت دارند بسیار زیاد است اما قسمت اعظم این موارد به خاطر تصمیمگیریها، اقدامات، استفاده نکردن از دستاندرکاران اصلی فرش دستباف و قانونهای غلط دولت است وبرای رفع این موضوع یاری کسانیکه به این حوزه از صنعت آگاهی کامل دارند را می طلبد. .
رئیس اتحادیه فرش دستبافت اذعان داشت:تصمیمات و دخالتهای دولت صنعت فرش را متزلزل کرده و اگر به همین روند ادامه پیدا کندبی شک لطمه بزرگی به فرش دستبافت ایرانی وارد میشود.
وی باتوجه به درآمدها و تورم و وضعیت موجوداذعان داشت: مردم دیگر نمیتوانند و نمیخواهند فرش ببافند و ترجیح میدهند تا به شغل دیگر همچون راننده اینترنتی یا … بپردازند. لذا اگر دولت از این صنعت حمایت لازم را نکند دیری نخواهد پایید که نام فرش ایران به ورطه فراموشی خواهد رسید.
«محمدجواداینانلو»، رئیس موزه فرش ایران ؛در این مورد اعلام داشت:فرش از کثرت صاحب بی صاحب شده است. متولی زیادی در بخش دولتی و خصوصی دارد و اتحادیهها و ادارات کل اصناف استانها همه دست اندرکاران فرش محسوب میشوند. اما روزانه صدها قطعه فرش افغان به صورت قانونی از زابل وارد کشور میشود در بازار تهران اتیکت میخورد و به نام فرش ایرانی فروخته میشود. با این همه متولی که در صنعت فرش وجود دارد هیچکس جلوی این اقدامات را نمیگیرد.
رئیس موزه فرش اعلام کرد: چندی پیش از اداره آگاهی با من تماس گرفتند که در بازار تهران چند گونی فرش گرفتهایم و متوجه شدیم هیچکس مسؤلیت این فرشها را بر عهده نمیگیرد. بعد از بررسی متوجه شدیم این فرشها از افغانستان و از مرز زابل وارد میشوند و به اسم فرش ایرانی در داخل ایران فروخته میشوند. پیشتر فرش چینی و افغان را در خارج از ایران با عنوان فرش ایرانی میفروختند و حالا فرش افغان را در داخل ایران به اسم فرش دستباف ایرانی به خودمان میفروشند.
محمدرضا تاجر رشتی رئیس مرکز جامع صدور شناسنامه فرش دستباف ایران در رابطه بااین مشکل بیان کرد : متأسفانه صنعت، مردم معاصر را فریب داد و در فرهنگ امروزی به طور مداوم تاکید میشود که همه چیز باید سریع مصرف شود. درست است که صنعت رفاه زیادی را برای جامعه امروزی به ارمغان آورد، اما همین سرعت سبب شد ریشه خود را فراموش کنیم و برای اینکه ریشه فرهنگی در زمینه فرش ایرانیرا فراموش نکنیم باید میزان آگاهی آحاد مردم را ارتقا دهیم .
وی بر این باور است که ؛ ما میتوانیم با فرش ایرانی فرهنگ و سبک زندگی خود را صادر کنیم. زمانی غرب صنعت خود را به ما صادر کرد و امیدواریم روزی نرسد که آنها فرهنگ و سبک زندگی ایرانی که همان آهسته زیستن و اندیشیدن است را دوباره به خودمان صادر کنند.
میری رئیس کمیسیون فرش، هنر و صنایعدستی اتاق ایران درباره حضور گردشگران در ایران و احتمال فروش فرش از این طریق اعلام کرد: از دوران شیوع کرونا تاکنون شاهد کاهش شدید ورود گردشگر به کشور هستیم. با این حال همین تعداد اندک گردشگری که وارد کشور میشوند در صورت خرید فرش دستباف ایرانی باتوجه به چالشهای موجود در نظام بانکی نمیتوانند هزینه خرید فرش را پرداخت کنند. از سوی دیگر تنها راه ارسال فرش برای توریستها پست بود که متاسفانه دو سال پیش ممنوع شد. همچنین آمریکا که مقصد ۴۴درصد فرش صادراتی جهان است از سال ۹۷ ایران را تحریم کرده است.