بهار- بابک نگاهداری، رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس در نشست «اولویت زنان و خانواده در مجلس دوازدهم»، برون رفت از چالش‌های حوزه بانوان را نیازمند تلفیق ملاحظات حکمرانی و نیازهای مردم خواند و گفت: دوگانه‌های مختلفی در حوزه اجرا و نظریه‌پردازی درباره زنان و خانواده وجود دارد که باعث شده نظرات در این حوزه متنوع و دستیابی به توافقات سخت شود.
به گزارش بهار از خانه ملت، نشست تخصصی «اولویت زنان و خانواده در مجلس دوازدهم» با حضور دکتر بابک نگاهداری، رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی و جمعی از پژوهشگران و کارشناسان حوزه زنان و جامعه‌شناسی برگزار شد.
بابک نگاهداری در ابتدای این نشست با اشاره به اینکه تهیه بسته اولویت‌های پیشنهادی برای مجلس آینده، یکی از اقدامات ویژه مرکز پژوهش‌های مجلس است، اظهار کرد: این بسته، در همه حوزه‌های تهیه می‌شود و در اختیار نمایندگان و کمیسیون‌های مربوطه در دوره بعدی مجلس قرار می‌گیرد.
وی بیان کرد: در این دوره ما در کنار کارشناسی‌های انجام شده در این زمینه، پویشی راه اندازی کرده‌ایم تا نظرات متخصصان و مدیران نیز در این حوزه جمع آوری شده و در تعیین اولویت‌های پیشنهادی مدنظر قرار گیرد.
رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس در ادامه این نشست با تأکید بر اینکه برای ایجاد تحولات بزرگ نیاز به صبر راهبردی داریم، اظهار کرد: در سال‌های اخیر در این مرکز تلاش کرده‌ایم با برگزاری نشست‌ها و رویدادهای مختلف، موضوع زنان و خانواده را از ابعاد مختلف مورد بررسی قرار دهیم و رویکردهای نو را در این زمینه مطرح کنیم.
نگاهداری با اشاره به اینکه در برنامه هفتم برای اولین بار الگوی سوم زن و تلفیق نقش زنانگی و خانوادگی وارد شده، گفت: موضوعات مختلف در حوزه زنان و خانواده در مرکز پژوهش‌های مجلس و مجلس شورای اسلامی در بخش‌های مختلف دنبال می‌شود.
وی با بیان اینکه در موضوع زنان و خانواده با دوگانه‌های مختلفی در حوزه‌های اجرا و عمل و حوزه نظریه‌پردازی مواجهیم، افزود: یکی از مشکلات کشور ما شکست در هماهنگی است که این امر در حوزه زنان و خانواده نیز قابل مشاهده است که باعث شده نظرات در حوزه زنان متنوع شود و دستیابی به توافقات به‌سختی صورت گیرد.
رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس با بیان اینکه یکی از دوگانه‌های مهم در حوزه زنان و خانواده نگاه سنتی و نگاه غربی است، گفت: رهبر انقلاب الگوی سوم زن را برای برون رفت از این دوگانه مطرح کرده‌اند.
نگاهداری با اشاره به اینکه در تصمیم‌گیری‌ها باید بتوانیم ملاحظات گفتمان، عینیت و رفتار را درنظر بگیریم، افزود: این دوگانه که از مسائل زنان از نگاه مردم و حاکمیت چگونه تعریف می‌شود، دوگانه نگاه کنشگری فعال زنان و خانواده، دوگانه نگاه توانمندسازی به زن یا صرفاً حمایتگری و… نیز مطرح است.
نگاهداری گفت: یکی از دوگانه‌هایی که چالش‌های جدی بر سر تصمیم‌گیری درباره مسائل زنان ایجاد کرده، دوگانه سیاسی امنیتی و فرهنگی اجتماعی است. معمولاً برخی مخالفان نظام جمهوری اسلامی ایران، به‌ویژه در شبکه‌ها و رسانه‌های غربی و معاند، موضوعات مرتبط با زنان را به میدان مناظرات و بحث‌ها و جدل‌های خود می‌آورند و موضوع زن را تبدیل به‌وسیله‌ای برای هجمه به ایران کرده‌اند. بنابراین پرداختن به موضوعات این حوزه بعد امنیتی و سیاسی نیز پیدا می‌کند.
وی توضیح داد: وقتی صحبت سیاستگذاری در حوزه زنان باشد، دوگانه‌های زیادی نیز مطرح می‌شود که باید ملاحظات همه این دوگانه‌ها را درنظر بگیریم. در واقع کاری که سیاست‌پژوهی می‌کند، همین است که نظرات و ملاحظات و مخاطرات ذی نقشان و ذی‌نفعان را درنظر گرفته و درباره موضوع تصمیم‌سازی کند.
بی‌توجهی نظام قانون‌گذاری به نوجوانان و سالمندان
مهدیه محمدتقی زاده، عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی نیز در این نشست با اشاره به اینکه زنان در طیف‌های سنی مختلف باید مورد توجه قرار گیرند، گفت: معمولاً در نظام قانون‌گذاری و سیاست‌گذاری، توجه به زنان بعد از سنین نوجوانی و قبل از سالمندی توجه می‌شود درحالیکه در دوره نوجوانی و دخترانگی با امر فرهنگی مواجه هستیم که نیازمند مداخله سیاست‌گذاری و برنامه ریزی طولانی مدت است.
وی ادامه‌ داد: سمت دیگر این طیف نیز که به‌ شدت مورد غفلت واقع می‌شوند، سالمندان هستند. با توجه به اینکه در سال‌های آینده دچار تورم سالمندی می‌شویم، رسیدگی به امور بانوان سالمند امری ضروری است.
محمدتقی‌زاده به تحول فرهنگی در حوزه زنان در جامعه اشاره کرد و گفت: این تحول طی سال‌های آینده پررنگ‌تر و قابل‌ مشاهده‌تر خواهد شد. در واقع تغییر نگاه در مفاهیم حوزه زنان رخ داده که هم در حوزه حکمرانی و هم در حوزه خانواده مطرح است و اگر به آن توجه و رسیدگی نشود، با چالش‌های گسترده‌تری در این حوزه مواجه خواهیم شد.
وی با بیان اینکه برای ورود به بحث زنان و خانواده باید موضوعات را فرایندی ببینیم، تأکید کرد: مثلاً وقتی درباره جمعیت صحبت می‌شود، به چند سیاست همیشگی می‌رسیم که فرزندآوری یکی از این سیاست‌هاست؛ اما بین مخاطب روستایی و شهری در این سیاست‌ها تفاوتی قائل نیستم و به این سؤال پاسخ نمی‌دهیم که چالش جمعیتی ما قرار است در کدام منطقه و محیط زندگی رفع شود.
ضرورت فهم دغدغه مردم از سوی حاکمیت
سیدکمیل حسینی، مدیر مؤسسه مشاوره‌ای آرمانا نیز در این نشست به‌ ضرورت توجه به نیازهای مردم در جامعه اشاره کرد و گفت: اگر اولویت ما بازگرداندن سرمایه اجتماعی جامعه‌مان باشد، نگاه ما به مسئله زنان تغییر می‌کند.
وی با بیان اینکه یکی از گام‌های اصلی این است که دغدغه مردم فهمیده شود، افزود: حاکمیت باید برای حل مسائل هم ملاحظات خود را مدنظر قرار دهد و هم مردم را در حل چالش‌ها مشارکت دهد تا مردم به حاکمیت احساس تعلق پیدا کنند.
حسینی تأکید کرد: مردم باید برای انجام کاری، رضایت داشته ‌باشند و هر زمان تلاش کنیم که به مردم قوانین یا تصمیماتی را تحمیل کنیم، از سرمایه اجتماعی خود هزینه کرده‌ایم.
وی با بیان اینکه بازنگری در نظام آموزش و پرورش اهمیت زیادی دارد، افزود: در حوزه تربیت جنسی و مسائل مرتبط با آن، براساس مدل‌های قدیمی عمل می‌کنیم که این نگاه نیز باید اصلاح شود.